Om de terugname en hergebruik van materialen in de circulaire economie te verbeteren, is een nieuwe inzamel aanpak nodig. Producentencollectief Weee Nederland ontwikkelde daarom een innovatief terugnameconcept voor allerlei soorten materialen. Het retourpremiesysteem koppelt een forse retourpremie voor het inleveren van een oud product aan de aankoop van een nieuw product. Door gebruik te maken van moderne identificatiemiddelen kunnen ingezamelde materialen binnen de keten worden gevolgd tot hun eindbestemming. Op deze wijze wordt een juiste sturing op materiaal hergebruik mogelijk. Het retourpremiesysteem kan worden toegepast op allerlei producten, zoals elektrische apparaten, meubels, matrassen en batterijen. Onlangs werd de patentaanvraag voor dit systeem gehonoreerd.
Weee Nederland wil het retourpremiesysteem in eerste instantie inzetten om de inzameling van koel- en vriesapparatuur te verbeteren. De organisatie verwacht hiermee per jaar zo’n 350.000 koelkasten meer te kunnen inzamelen. Met het systeem wordt voorkomen dat er schadelijke stoffen zoals CFK’s en HFK’s in het milieu terechtkomen en worden consumenten meer bewust gemaakt van het belang van duurzaamheid. Ook stimuleert het systeem meer circulaire toepassingsmogelijkheden van materialen. Namens het merendeel van koel- en vriesapparatuur producenten is hiervoor in december een plan ingediend bij de Minister via een AVV-aanvraag. Ook Urgenda, de Nederlandse organisatie die zich ten doel stelt om Nederland sneller duurzaam te maken, ondersteunt deze maatregel.
Reint Sekhuis, directeur van Weee Nederland, licht toe: “Met het toekennen van dit octrooi wordt bevestigd dat het om een innovatief plan gaat. In de uitvoer stellen we overigens branchesamenwerking centraal. Vandaar dat we een onafhankelijke stichting hebben opgericht die de uitvoer kan gaan regisseren namens alle elektronicaproducenten. We beginnen met koel- en vriesapparatuur, maar dit is makkelijk uit te breiden naar andere apparaten. Als we blijven inzamelen op de manier zoals we het nu doen, laten we kansen om het beter te doen, liggen. En dat zou zonde zijn. Veel producenten zijn bereid om de schouders eronder te zetten en willen hiermee een actieve bijdrage leveren aan de transitie naar een circulaire economie. Nederland zal met het retourpremiesysteem als eerste Europese lidstaat de inzameldoelstellingen van afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) kunnen realiseren. Daarmee wordt ook nog eens jaarlijks circa 300.000 ton co2-uitstoot vermeden.”
Weee Nederland wil het patent graag delen met andere sectoren. Sekhuis: “Het is onze ambitie om met een goede uitwerking een grote circulaire stap voorwaarts te realiseren. We willen dat graag met andere producenten en collectieven samendoen. Er is al interesse vanuit andere branches en ook met partijen in het buitenland zijn de eerste gesprekken gevoerd. Het zou prachtig zijn om de maatschappelijke circulaire ambities waar te kunnen maken met dit slimme systeem.”
Weee Nederland is een collectief terugnamesysteem dat bij de overheid is geregistreerd. Namens producenten en importeurs geven zij uitvoering aan de eisen in de Nederlandse vertaling van de Europese WEEE-richtlijn. Ze zamelen in bij gemeenten en retailers door heel Nederland.
