Na veel media-aandacht in juli over de onzichtbare afvalberg van elektrische apparaten en verlichting die nog nooit zo hoog was en het feit dat de inzameling van e-waste achterblijft bij de grote toevloed nieuwe apparaten op de markt, is het 14 oktober 2019 zover. De Nationale Recycle Week gaat dan van start met de campagne “Iedereen Recyclet”. Niet alleen omdat het moet, maar ook omdat iedereen het kan.

Een week lang doen producenten, winkeliers, bouwmarkten, supermarkten, elektro- retailers, kringloopwinkels, gemeenten en inzamelinstanties een oproep aan iedereen die thuis of op het werk nog oude apparaten heeft rondzwerven om deze (als ze niet meer gerepareerd kunnen worden) weg te brengen naar een van de gemeentelijke milieustraten of 10.000 inzamelpunten in Nederland.

Staatssecretaris Van Veldhoven van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat trapt de Nationale Recycle Week zelf af en roept iedereen op zijn oude elektrische apparaten, mobiele telefoons en verlichting in te leveren bij een van de vele inzamelpunten. Op het ministerie kunnen de medewerkers zelf het goede voorbeeld geven, door hun oude elektrische apparaten, verlichting en telefoons in te leveren in de speciaal geplaatste inzamelbakken op het ministerie.

Urgentie
Dat er speciaal een week georganiseerd moet worden om burgers extra te attenderen op verantwoorde inzameling, onderstreept de urgentie van de alsmaar groeiende berg kapotte elektronica en verlichting die ergens thuis nutteloos rondzwerft of – helaas maar waar – nog te vaak klakkeloos in de grijze kliko verdwijnt. Zonder die extra inspanning van de burger houden we in Nederland het groeitempo via de huidige inzamelingsinspanningen gewoonweg niet bij, met alle risico’s van dien dat deze apparaten en verlichting niet goed gerecycled worden. En dat is slecht voor het milieu, slecht voor het herwinnen van kostbare grondstoffen en slecht voor het recyclen tot nieuwe (andere) apparaten. Dat stelt organisator van de week Heel Holland Recyclet.

Jan Kamminga, voorman van Heel Holland Recyclet benadrukt: “Met het correct inleveren van je eigen e-waste begint de positieve impact die iedereen als individu kan hebben op het milieu en de klimaatverandering. Elke keer als je een elektrisch apparaat of kapotte lamp bij een inzamelpunt inlevert zorg je ervoor dat die spullen niet gewoon bij het reguliere afval verbrand worden en dat je bijdraagt aan het hergebruik van waardevolle grondstoffen (w.o. edelmetalen), denk aan goud dat in mobiele telefoons zit. En dat vermijdt dat we onze aarde onnodig moeten belasten met de winning van nieuwe grondstoffen. Daarom zeggen we in de campagne: “Iedereen recyclet”. Niet alleen omdat het moet, maar ook omdat iedereen het kan.”
De overkoepelende campagne is te beluisteren op radio, te zien op billboards, posters en wordt geactiveerd met een grote verscheidenheid aan acties georganiseerd vanuit de individuele initiatiefnemers van Heel Holland Recyclet die ieder hun eigen rol en verantwoordelijkheid hebben.

Van onbewust naar bewust
Alle initiatiefnemers eisen zelf ook een week lang de aandacht op van consumenten. Van algemene voorlichtingsvideo’s op social media over het herwinnen van kostbare grondstoffen uit kapotte apparaten, over het recyclingproces van afgedankt apparaat naar een nieuw product (Stichting RTA), tot een gratis educatief kaartspel over de e-waste inzamelpunten in Nederland als je minimaal 3 kapotte lampen inlevert (Lightrec/Wecycle).

“Er staat een fijnmazig inzamelnetwerk. Het handelingsperspectief voor consumenten is er. Nu nog bij iedereen het bewustzijn en gewoon doen! Daar ligt de winst om ons huidige inzamelingspercentage van 49% omhoog te krijgen naar de Europese 65% die we van alle apparaten die jaarlijks op de markt komen wettelijk moeten terughalen en verwerken”,aldus Jan Kamminga.

Waardevol
De retail- en installatiebranche w.o. Thuiswinkel.org, Raad Nederlandse Detailhandel en Techniek Nederland, onder meer bekend van de verplichte oud-voor-nieuw(1) en oud-voor-niets(2) regeling, zetten een filmpje in over de waarde die oude apparaten hebben voor recycling en hergebruik als eerste stap naar een circulaire economie.

Van Kliko in Jekko
Wie verzamelt, zamelt ook beter in. De Stichting LightRec (verantwoordelijk voor inzameling van lampen en armaturen) gooit ook nog eens de geheel vernieuwde Jekko in de strijd tegen de kliko. De Jekko is een handige inzamelbox en helpt consumenten om kapotte (spaar)lampen, kleine elektrische apparaten, en lege batterijen netjes op één centrale plek in huis te bewaren. Als de losse bakjes vol zijn kunnen ze afzonderlijk of tegelijk heel eenvoudig meegenomen worden naar de supermarkt, bouwmarkt, elektro-retailer of de milieustraat van de gemeente om de afgedankte spullen daar in één keer in een Wecycle inzamelbak te deponeren. Meer dan 60.000 Jekko’s worden er vanaf 14 oktober gratis verspreid via de milieustraten van de gemeenten en de inzamelpunten bij retailers.

Lever in en win
Inzamelorganisatie Weee Nederland organiseert in 26 partnergemeenten, vooral in Noord-Groningen en Drenthe, diverse “lever in en win!” – acties (een iPad of air phone) en “lever in en geef” – acties (een donatie aan de voedselbanken). In Noord- Nederland verricht gedeputeerde Patrick Brouns de aftrap van de recycleweek. Ook organiseert Weee Nederland tot en met 18 oktober in verschillende gemeentes e-waste races waarbij de scholieren oude elektrische apparaten ophalen bij inwoners van de deelnemende gemeenten. Inzet is minimaal 1 miljoen apparaten in te zamelen. Ook de NVRD is actief met inzamelacties waarbij consumenten refurbished iPads kunnen winnen.

Vloggers dagen jongeren uit
Inzamelorganisatie Wecycle zet een week lang vloggers in die jongeren uitdagen om zelf e-waste in te leveren in plaats van hun ouders hiermee op te zadelen. Jongeren protesteren graag tegen klimaatverandering, maar verrassend genoeg laten ze het verantwoord inzamelen liever aan hun ouders over, zo blijkt uit onderzoek.

Nationale Recycle Week
De Nationale Recycle Week loopt van 14 – 21 oktober. Verschillende partijen betrokken bij e-waste inzameling en recycling in Nederland vragen gedurende deze week elk vanuit hun eigen specifieke rol extra aandacht voor de problematiek.

Heel Holland Recyclet is een gezamenlijk initiatief van overheden, gemeenten, retail- organisaties, producenten en organisaties die de feitelijke inzameling en recycling van e- waste (elektrische apparaten en verlichting) verzorgen. Doel is de urgentie en noodzaak van gescheiden inzameling van e-waste extra onder de aandacht te brengen en hierbij burgers, bedrijfsleven en overheid nauw te betrekken. Deelnemers aan het initiatief zijn RND, NVRD, Rijkswaterstaat, Stichting RTA, Techniek Nederland, Thuiswinkel.org, Stichting FIAR CE (TV en Audio), ICT Milieu, Stichting LightRec Nederland, SMR, SVEG, Stichting Witgoed, Weee Nederland, Stibat, BKN, uitvoeringsorganisatie Wecycle en Stichting ZRN.

(1)  Particulieren kunnen oude huishoudelijke apparaten inleveren bij de winkel waar ze een nieuw, soortgelijk apparaat kopen. De winkel is verplicht elk soortgelijk apparaat in te nemen. Het maakt dus niet uit om welk merk het gaat, of hoe groot het product is. Het oude apparaat hoeft niet meer te werken. Winkels mogen geen geld vragen voor deze service. De oud-voor-nieuw regeling geldt als particulieren online of telefonisch een product hebben gekocht dat bij hen of een ophaalpunt wordt bezorgd. Zij kunnen ook dan hun oude apparaat inleveren door deze direct mee te geven met de bezorger of bij het ophaalpunt af te geven.

(2)  Detaillisten die apparatuur verkopen in winkels, waarvan minimaal 400 m2 wordt gebruikt voor de verkoop van elektrische en elektronische apparatuur, worden verplicht om kleine apparatuur (met buitenafmetingen van maximaal 25 cm) gratis in te nemen zonder dat er een nieuwe wordt verkocht (oud-voor-niets). Hierbij kan ook een uitzondering worden gemaakt indien er andere (net zo effectieve) inzamelmogelijkheden zijn.