Maar liefst 75 procent van de Nederlanders heeft nog nooit gehoord van de circulaire economie. Bovendien geeft slechts 9 procent aan precies te weten wat deze term inhoudt. Dit blijkt uit representatief onderzoek in opdracht van ABN AMRO onder ruim 1.000 Nederlanders, dat is verricht door PanelWizard. De uitkomsten zijn opmerkelijk, omdat zeven op de tien Nederlanders het uitgeput raken van grondstoffen wel degelijk als een probleem ervaren. De circulaire economie is een economisch systeem waarin producten en grondstoffen zo duurzaam mogelijk worden gebruikt en hergebruikt, zodat de waarde ervan zo lang mogelijk behouden blijft. Na uitleg over wat de circulaire economie inhoudt, verwacht de helft van de Nederlanders hier binnen vijf jaar wel een bijdrage aan te gaan leveren.
Een manier waarop consumenten een bijdrage kunnen leveren aan de circulaire economie is door minder producten te kopen, maar deze alleen te gebruiken of als dienst af te nemen. ABN AMRO verwacht dat er de komende jaren steeds meer initiatieven ontstaan waarbij consumenten gaan betalen voor het gebruik van producten in de vorm van een abonnement. Bij dit ‘as-a-service-verdienmodel’ blijft de fabrikant eigenaar van het product en zorgt deze ervoor dat reststoffen na gebruik zo hoogwaardig mogelijk worden hergebruikt. Bijna de helft van de Nederlanders verwacht dat dit model bijdraagt aan een duurzamere wereld en maar liefst een derde denkt hiervan in de toekomst gebruik te maken. Bovendien denkt een kwart van de consumenten dat producten goedkoper worden door dit concept.
Vooral auto’s en wasmachines in bruikleen
Daarnaast zien consumenten meer voordelen: de meest genoemde zijn dat zij niet voor de aanschaf van producten hoeven te betalen en deze voortdurend worden onderhouden, gevolgd door de positieve effecten voor het milieu. Vooral auto’s en wasmachines zijn producten waarvan de consument verwacht ze binnen vijf jaar in bruikleen te hebben. Een derde denkt dan niet langer zelf een auto in bezit te hebben en bijna een kwart denkt tegen die tijd een wasmachine in bruikleen te hebben. Het minst populair zijn kleding of het in bruikleen nemen van een matras of laptop. “Een omslag naar een circulaire economie is niet gemakkelijk”, zegt Sander van Wijk, directeur Sector Research van ABN AMRO. “Wie altijd gewend is om spullen te kopen, heeft een denkomslag nodig om vaste patronen te doorbreken. Consumentengedrag verandert alleen als mensen hiervan zelf een duidelijk voordeel ervaren.”
Upcyclen grondstoffen nog in kinderschoenen
Overheid en bedrijfsleven spelen volgens de Nederlandse consument een cruciale rol: volgens bijna driekwart moeten vooral zij samenwerken om de circulaire economie van de grond te krijgen. “Ondanks het feit dat de circulaire economie vanuit overheid en bedrijven steeds meer aandacht krijgt, zien we in het onderzoek dat consumenten hier minder bewust mee bezig zijn. Met de groeiende wereldbevolking en stijgende vraag naar goederen is het cruciaal dat de economie volledig gaat draaien op herbruikbare grondstoffen. Eén van de uitgangspunten hierbij is dat consumenten bewust minder bezitten en meer voorzieningen en producten gaan delen”, vervolgt Van Wijk. “ABN AMRO wil een voortrekkersrol vervullen in de overgang naar een circulaire economie. We willen bedrijven en organisaties die de stap naar een circulair businessmodel willen maken, ondersteunen met onze kennis, ons netwerk en met nieuwe financieringsmodellen. Dit doen we met de ambitie om in 2020 vanuit minimaal honderd deals één miljard euro aan circulaire bedrijfsmiddelen te financieren, waarmee één miljoen ton CO2-uitstoot wordt bespaard. Op dit moment hebben we al 26 circulaire deals gesloten met een waarde van 224 miljoen euro. Als circulaire initiatieven, zoals een abonnement op een product, succesvol zijn, geeft dit ook een positieve impuls aan het circulaire gedrag van consumenten.”
Een infographic met de resultaten van het onderzoek is via deze link te downloaden.