De Vereniging Afvalbedrijven is zwaar teleurgesteld over de klimaatplannen van het kabinet die vrijdag 25 april zijn gepresenteerd. In een brief aan de Tweede Kamer zet minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei de nieuwe plannen uiteen in het ‘Pakket voor Groene Groei’. De eerder aangekondigde ‘circulaire plasticheffing’ van € 567 miljoen lijkt in naam uit de Voorjaarsnota te zijn verdwenen, maar de lasten worden nu opeens bij de afvalsector gelegd. ‘De wereld op zijn kop’, vindt de branchevereniging voor 60 afvalverwerkers, ‘De lasten worden nu verhoogd voor burgers via de afvalstoffenheffing en voor bedrijven door hogere operationele kosten. In plaats van meer koopkracht en lastenverlichting zoals in het Hoofdlijnenakkoord staat. Afvalverwerking, recycling en verduurzaming zijn het kind van de rekening. Deze belastingmaatregel leidt ook nog eens tot het verlies van duizenden banen.’

De sector onderschrijft de ambities van het Pakket voor Groene Groei om te investeren in zelfvoorziening van energie en grondstoffen tegen de achtergrond van de nieuwe geopolitieke omstandigheden. Maar deze belastingmaatregelen werken averechts. Met dit pakket dreigt afbouw van recycling- en verwerkingscapaciteit, worden investeringen in verduurzaming door de sector stopgezet en ontstaat grootschalige weglek van afval naar het buitenland. Export van afval naar het buitenland wordt veel aantrekkelijker, omdat daar geen of veel lagere afvalbelastingen gelden. Ook voor sorteer- en recyclingbedrijven wordt het economisch interessanter de Nederlandse markt vanuit het buitenland te bedienen. Dit schaadt de recycling in Nederland en de beschikbaarheid van duurzame grondstoffen voor onze industrie ernstig. In de afvalbranche werken 30.000 mensen; deze heffing leidt tot het verlies van duizenden banen.

Naar het buitenland
Verduurzamingsinvesteringen door de sector, zoals CO₂-afvang, betere afvalscheiding of capaciteitsreductie, worden in de ijskast gezet. Export van afval naar het buitenland wordt veel aantrekkelijker, omdat daar geen of veel lagere afvalbelastingen gelden. Ook voor sorteer- en recyclingbedrijven is het economisch interessanter de Nederlandse markt vanuit het buitenland te gaan bedienen. Dit schaadt de recycling in Nederland en de beschikbaarheid van duurzame grondstoffen voor de Nederlandse industrie ernstig.

CO2-opslag wordt moelijker
De Vereniging Afvalbedrijven begrijpt niet dat voor veel andere industriële sectoren de CO₂-heffing wordt verlaagd, terwijl de afvalsector wordt geconfronteerd met een verdubbeling. Er is immers nog geen infrastructuur voor ondergrondse CO₂-opslag (CCS) beschikbaar. Afvalverwerkers krijgen nu een taakstelling van 100% emissiereductie opgelegd tegen een tarief van €295 per ton fossiele CO₂. Dit is bijna twee keer hoger dan in andere2 sectoren. Doordat afval goedkoper in het buitenland verwerkt kan worden, is de verwachting dat investeringen in CCS ‘on hold’ gaan. Projecten zoals Aramis (CO2-opslag onder de Noordzee) komen dan moeilijker van de grond.

Investeringen in verduurzaming
Investeringen in verduurzaming, zoals CO₂-afvang, betere afvalscheiding of capaciteitsreductie, worden in dit pakket afgestraft door een nog hogere afvalstoffenbelasting. De taakstelling van €567 miljoen staat overeind, ook als er minder afval is. Dit ondermijnt elk perspectief op verduurzaming en zet investeringen in recycling, CO₂-afvang en warmtenetten voor huishoudens op het spel.

De Vereniging Afvalbedrijven ziet de toekomst van de afvalsector met dit pakket somber in:

  • Groeiende afvalexport en verlies van banen
  • Toenemende afhankelijkheid van buitenlandse grondstoffen en energie
  • Stopgezette investeringen in recycling, CO2-afvang en andere verduurzaming
  • Verzwakte afvalinfrastructuur
  • Stijgende kosten voor burgers en bedrijven

Constructief overleg met ministeries
Het huidige Pakket voor Groene Groei vergroot het ongelijk Europees speelveld en straft verduurzaming af. ‘Wij blijven ons constructief inzetten in het overleg met de ministeries van Klimaat en Groene Groei, Infrastructuur en Waterstaat en Financiën, alsook met onze ketenpartners, onder meer aan de Plastic Tafel. Maar wij kunnen niet accepteren dat onze sector onmogelijke financiële lasten moet dragen. De afvalsector kan de belastingheffing van € 567 miljoen niet betalen zonder de circulaire economie en klimaatbeleid ernstig te ondermijnen. Onder aan de streep betalen burgers en bedrijven de rekening.’

De Vereniging Afvalbedrijven roept het kabinet dringend op om de voorgenomen heffingen niet door te voeren en alternatieve financiering te vinden.