Het jaarcongres Afval & Recycling Industrie vindt plaats op 23 maart a.s. De locatie – innovatiestad Eindhoven – heeft alles te maken met het thema van dit jaar: ‘Zoek de grenzen van de techniek’.
Baetsen Recycling opent voorafgaand aan het congres voor een exclusieve groep van 25 deelnemers de deuren. De gasten worden voorgesteld aan de volledig geautomatiseerde ‘medewerker’ die sinds drie jaar bij Baetsen in dienst is: de ZenRobotics Recycler.
Verdringt de techniek onze arbeidsplaatsen? In aanloop naar het congres voelt Afvalgids directeur Peter Lamers aan de tand. Lees zijn verhaal over zelflerende robots, het importeren van afval en … Koningin Máxima.
Recent bracht RTL Nieuws Buurtfacts naar buiten: 9 van de 10 gemeenten in Nederland haalt de duurzaamheidsdoelstellingen voor afval niet. In 2020 moeten gemeenten driekwart van het huishoudelijk afval gescheiden inzamelen, maar dat doel lijkt nog lang niet in zicht.
Peter Lamers: “De cijfers liegen niet, er zit een grote gap tussen doelstellingen en praktijk. Dat komt door meerdere redenen. Ik wijt dit deels aan de langlopende contracten die sommige gemeenten hebben afgesloten met bedrijven die afval verbranden. Daarnaast gaat het hier echt om een cultuuromslag. Eerst moest de visie van gemeenten op afval en grondstoffen veranderen, vervolgens moest hier beleid uit voortkomen. Daarna moet bij de burger de houding én het gedrag veranderen. Dat kost gewoon tijd.”
Om de verbrandingsovens toch optimaal te laten draaien, vullen afvalverbrandingsbedrijven de volumes aan met geïmporteerd afval, bijvoorbeeld uit het Verenigd Koningsrijk. Lamers: “Het Verenigd Koninkrijk is niet meegegaan met de tijd, zij storten nog steeds veel afval en Nederlandse ovens helpen nu mee aan een oplossing. Maar wat moeten wij met alle bodemassen van Engels afval? Over het importeren van afval ben ik heel duidelijk: laten we het Verenigd Koninkrijk liever helpen aan een goede infrastructuur, met scheiden aan de bron, zodat meer afvalstoffen ingezet kunnen worden als secundaire grondstoffen.”
Nederland is verder, in 2050 moet de Nederlandse economie zelfs volledig draaien op hergebruikte grondstoffen en moet ál het afval verwerkt worden tot bruikbare materialen. Lamers: “Los van de vraag of zero waste überhaupt mogelijk is, een dergelijke inspanning kan men niet alleen bij de burger en de afvalbranche neerleggen. Betere recycling kan alleen als de ontwerpers en producenten van producten óók meewerken. Baetsen vindt: er moeten gesprekken komen tussen overheid, het bedrijfsleven en de afvalbranche om tot verpakkingen te komen die ook daadwerkelijk te recyclen zijn. Heel simpel: maak geen samengestelde verpakkingen meer waarbij papier en plastic aan elkaar vastzitten. Of ontwikkel meer bio-verpakkingen.”
Baetsen ontvangt veel bouw- en sloopafval, wat het sorteert voor recycling. Hout wordt weer ingezet voor spaanplaten, metalen in de metaalindustrie, betonpuin weer als grondstof voor nieuwe beton. Hoe dit gebeurt, dat is te zien tijdens de rondleiding. Lamers: “Een deel mechanisch, geautomatiseerd en een deel nog handmatig. Voor dit werk blijkt het steeds moeilijker om voldoende mensen te vinden en te houden. Daarom hebben we drie jaar geleden geïnvesteerd in een zelflerende sorteerrobot, de ZenRobotics Recycler, die zoveel intelligentie opbouwt dat deze steeds meer zelf kan sorteren.”
Dus techniek verdringt de arbeidsplaatsen? Lamers: “Dat wordt vaak gedacht ja, maar het is niet direct zo dat er arbeidsplaatsen verdwijnen. In plaats van de laaggeschoolde arbeid komen er immers nieuwe banen voor operators die meegaan met de tijd en de ontwikkeling van de nieuwe techniek. De robottechniek wordt namelijk nóg verder ontwikkeld om steeds meer van het recycling proces te automatiseren. Innovatie betekent hier vooral een vooruitgang in de werksituatie – naast de kwaliteit van sorteren.”
Als de bezoekers na de rondleiding op de schouder van Lamers tikken, welke vraag of opmerking zou hem dan blij verrassen?
Lamers: “Ik zou blij verrast zijn als onze bezoekers blij verrast zijn over de robot. Maar nóg meer als onze bezoekers ervaren dat alle techniek, hoe belangrijk ook, ‘slechts’ een hulpmiddel is. Belangrijker is een goede visie en toewijding aan het doel waardevolle grondstoffen te hergebruiken.
Maar dat zeggen alle afvalbedrijven inmiddels toch, dat afval van waarde is, dat we er nog zoveel mee kunnen. Waarin is Baetsen dan uniek?
Lamers:” Klopt, de hele markt verkondigt hetzelfde. Bekijk het positief: we zitten op één lijn. De huidige gedachtegang leeft bij ons echter al sinds eind jaren ’90. Baetsen heeft nog steeds een voorsprong, zowel in de techniek als in de know-how en de motivatie van de mensen.”
Wie ontbreken nog op de gastenlijst, maar zouden volgens Lamers tóch naar het jaarcongres Afval & Recycling moeten komen?
Lamers: “De mensen die die vanachter hun bureau de markt proberen te begrijpen en het beleid bepalen. Ik zou zeggen, kom langs, kom met eigen ogen zien wat er gebeurt.
En Koningin Máxima hé, die mag zeker komen. Het zou geweldig als Máxima eens komt kijken wat wij allemaal nog met afval doen. Zij is toch het paradepaardje van het koningshuis, het zou haar blij verrassen als ze ziet wat onze branche allemaal met afval doet.”
Inschrijven jaarcongres Afval & Recycling Industrie
