Bij terreinbeheerders, agrariërs en andere partijen bestaat veel belangstelling voor Bokashi. Belangrijke reden hiervoor zijn de geclaimde agronomische en milieukundige voordelen van Bokashi. Voor een deel zijn de gemaakte claims onjuist, of (nog) niet bewezen.
In de nieuwe factsheet ‘Bokashi – de hype ontrafelt beantwoordt de BVOR – de Branche Vereniging Organische Reststoffen – 10 veelgestelde vragen over Bokashi.
Bokashi is de naam van een product dat ontstaat bij de fermentatie van organisch materiaal. Kenmerkend bij Bokashi is het toevoegen van hulpstoffen en het laagsgewijs opbouwen van het te fermenteren materiaal en de hulpstoffen (lasagne model). Gebruikte hulpstoffen zijn effectieve micro-organismen (‘Microferm’), zeeschelpenkalk en kleimineralen.
Ten onrechte wordt de naam Bokashi ook nogal eens misbruikt voor het simpelweg inkuilen of het op hopen leggen van organische reststromen.
Een vaak geclaimd voordeel van Bokashi is dat hierbij waardevolle componenten zoals organische stof, koolstof en energie behouden blijven, terwijl die bij composteren grotendeels verdwijnen. Deze claim is onjuist. Bij composteren wordt tijdens het composteerproces gemakkelijk afbreekbare organische stof afgebroken tot stabiele humus. Bij Bokashi wordt deze afbraak uitgesteld: in de Bokashi-kuil blijft de organische stof behouden. Echter, de organische stof wordt alsnog afgebroken nadat het materiaal op het land is uitgereden (en dus in contact komt met zuurstof).
Bovendien is voor de bodemkwaliteit op lange termijn niet de hoeveelheid vers organisch materiaal van belang, maar de hoeveelheid Effectieve Organische Stof (EOS). EOS is de hoeveelheid organische stof die een jaar na toedienen nog aanwezig is (aangegeven door dehumificatiecoëfficiënt). Het aandeel humus is in compost veel groter dan in Bokashi. De humificatiecoëfficiënt van compost is 90 procent, terwijl de humificatiecoëfficiënt van Bokashi, grassen en maaisels onder de 35 procent ligt. De factsheet ‘Bokashi – de hype ontrafelt’ gaat hier nader op in.
De factsheet gaat ook in op relevante regelgeving met betrekking tot het produceren en toepassen van Bokashi als bodemverbeteraar. Daarnaast benadrukt de factsheet dat er op dit moment nog géén onderzoek is dat aantoont dat onkruidzaden en plantpathogenen in de Bokashi-kuil effectief worden afgedood. Dit is zorgelijk, zeker in het licht van de oprukkende invasieve plantenexoten zoals de grote waternavel en de Japanse duizendknoop.
De BVOR stimuleert innovatieve toepassingen voor organische reststromen. Bokashi kan daar een rol in spelen. Daarvoor is wel nodig dat feiten en onzekerheden goed worden gepresenteerd. Met deze nieuwe factsheet hoopt de BVOR hieraan bij te dragen.
De factsheet is te downloaden via http://bvor.nl/download/bokashi-hype-ontrafelt-10-vragen-en-antwoorden/
Meer informatie over het product Bokashi op de website van Agriton BV: https://www.agriton.nl/bokashi-akkerbouw/
